Verkföll í Bretlandi farin að minna á toppinn á Thatcher-árunum

Verkalýðsmál 15. feb 2023

Verkfallsdagar á Bretlandi voru 2.470 þúsund í fyrra, fleiri en sést hefur síðan 1989. Það ár og árin á undan voru verkföll algeng, bæði vegna kaupmáttarrýrnunar vegna innleiðingar nýfrjálshyggju Margaret Thatcher en einnig vegna árása stjórnvalda á verkfallsréttinn og völd verkalýðsfélaga.

Í fyrra voru járnbrautastarfsmenn í verkföllum og póstburðarfólk, en ekki síst starfsfólk heilbrigðiskerfisins og fleiri arma opinberrar þjónustu. Og það sem af er árinu hafa verkföll aukist enn og enn fleiri eru ráðgerð.

Ástæðan fyrir þessum óróa á vinnumarkaði er langvarandi stöðnun í launakjörum áður en verðbólgan, og ekki síst orkuverð, tók að grafa undan kaupmætti. Í lok síðasta árs höfðu laun hækkað um 6,7% á sama tíma og verðbólgan var 10,5%.

Hækkun launa bankamanna ýtti undir hækkun launa á almennum markaði, sem hækkuðu að meðaltali um 7,3% á sama tíma og laun opinberra starfsmanna hækkuðu aðeins um 4,3%.

Launin fara ekki lækkandi að raunvirði vegna samdráttar. Störfum fjölgar í Bretlandi, bæði á hinum formlega vinnumarkaði þar sem launafólk nýtur verkefna, en þó af meiri hraða hans, þar sem fólk nýtur engra réttinda. Í dag sinna um 1.130 þúsund manns störfum undir svokölluðum núll-samningum, fær borgað meðan það er við störf en ekkert utan þess, getur verið sent heim um miðjan dag ef fyrirtækjaeigendum dettur það í hug.

Hér má sjá graf úr The Guardian sem sýnir fjölda verkfallsdaga á Bretlandi frá 1986 til 2022:

Samstöðin er umræðu- og fréttavettvangur sem studdur er af almenningi í gegnum Alþýðufélagið. Ef þér líkar efni Samstöðvarinnar getur þú eflt hana með því að gerast einskonar áskrifandi sem félagi í Alþýðufélaginu. Skrá mig arrow_forward

Rauða borðið
í beinni
Rauða borðið, 24. maí