Þann 26. nóvember 2024 stormuðu 170 þúsund manns út á götur Barcelona í stærstu mótmælum fyrir húsnæðisöryggi í sögu Katalóníu og spænska ríkisins. Undir slagorðum eins og „Húsnæði er réttur fólksins, ekki braskvöllur auðmanna“ og „Við erum þrælar óheyrilegs húsnæðiskostnaðar“ gengu þúsundir saman til að krefjast réttlætis gegn vaxandi húsnæðiskreppu sem hefur heltekið landið.
Mótmælin í hnotskurn
Hvenær? Laugardagurinn 26. nóvember 2024.
Hvar? Barcelona og fleiri borgir í Katalóníu.
Fjöldi þátttakenda? 170 þúsund manns samkvæmt samtökum leigjenda. Borgarstjórn Barcelona sagði 22 þúsund manns, en sú tala hefur verið fordæmd sem móðgun við almenning.
Hver skipulagði? Sindicat de Llogateres (Leigjendasamtök Katalóníu), ásamt fleiri samtökum.
Kröfur mótmælenda
Lækkun á leigu um 50 prósent til að bregðast við miklum hækkunum undanfarinna ára.
Ótímabundnir samningar til að tryggja öryggi leigjenda og þannig binda enda á óvissu um endurnýjun samninga.
Endurheimt tómra íbúða sem nú eru nýttar sem ferðamannaíbúðir eða árstíðabundin heimili.
Bann við spákaupmennsku og skattlagning brasks á fasteignamarkaði sem þjónar aðeins auðfólki.
Casa Orsola: Tákn baráttunnar
Mótmælagangan gerði tilfinningaþrungið hlé við Casa Orsola, byggingu í miðborg Barcelona sem hefur orðið tákn fyrir andstöðu gegn fasteignabraski. Þar hefur Lioness Inversiones, hrægammasjóður, reynt að reka fjölskyldur út úr íbúðum sínum til að breyta þeim í ferðamannaíbúðir. Fjölskyldurnar hafa staðist þrýstinginn í þrjú ár með stuðningi frá leigjendasamtökunum. „Casa Orsola sýnir bæði vandann og leiðina áfram í baráttunni,“ sagði Enric Aragonès, talsmaður samtakanna.
Tímalína mótmælanna
17:00 – Mótmælin hefjast við Plaça Universitat. Tugir þúsunda safnast saman.
Gangan heldur áfram eftir táknrænum götum eins og Gran Vía og Calàbria.
19:30 – Fjöldinn nær hámarki við Plaza de los Países Catalanes, með einróma kröfu: Stoppið græðgina, tryggið húsnæðið!
Húsnæðismarkaðurinn rót vaxandi ójöfnuðar
Í Katalóníu eru nú um 400 þúsund íbúðir óaðgengilegar heimamönnum, þar sem þær eru notaðar sem íbúðarhótel, árstíðabundin heimili eða fasteignabrask. Samkvæmt samtökunum veldur þetta vaxandi ójöfnuði þar sem almenningur býr við óviðráðanlega leigu en stórir eigendur og fjárfestar hagnast gríðarlega.
Þessar íbúðir eru aðeins toppurinn á ísjakanum í landi sem glímir við hæsta hlutfall útburða á Spáni, þar sem húsnæðiskostnaður hefur rofið tengsl við meðallaun.
Lokaorð: Réttur fólks til húsnæðis fram yfir rétt auðvaldsins til að braska
Mótmælin í Katalóníu minna okkur á mikilvægi þess að tryggja rétt fólks til húsnæðis fram yfir rétt auðmanna til að græða á siðlausan og andfélagslegan hátt. Íslenskir verkalýðssinnar gætu dregið lærdóm af þessu fordæmi, þar sem barátta leigjenda og skipulagðra samtaka sýnir hvernig samfélög geta staðið saman gegn óréttlæti. Húsnæði er réttur – ekki forréttindi.
