Verðbólga á Íslandi er mun lægri en í flestum Evrópulöndum samkvæmt samræmdi neysluvísitölu, 5,9% meðan verðbólgan er 10,9% í Evrópusambandinu. Verðbólgan mælist lægri í Sviss, en annars er verðbólgan lægst hér. Stýrivextir eru hins vegar háir og raunvextir stýrivaxta Seðlabankans eru hæstir í Evrópu.
Hagstofan birti samræmda vísitölu neysluverðs og raðast Evrópulöndin svona upp:
![](https://samstodin.is/wp-content/uploads/2022/10/Screenshot-2022-10-20-at-15.46.21-532x1024.png?v=1666313316)
Verðbólgan er mest í Tyrklandi, komin úr böndum. En verðbólgan er líka há í Eystrasaltslöndunum og flestum löndum Austur-Evrópu. Í Vestur-Evrópu er verðbólgan hæst í Niðurlöndum, 17,1%.
Verðbólgan er 10,9% í Þýskalandi en 6,2% í Frakklandi. Á Norðurlöndunum er verðbólga hæst í Danmörku, 11,1%.
Stýrivextir á Íslandi eru nú 5,75%. Aðeins Ungverjaland, Tyrkland, Tékkland, Pólland og Rúmenía eru með hærri vexti.
![](https://samstodin.is/wp-content/uploads/2022/10/Screenshot-2022-10-20-at-23.51.19.png)
Sem merkir að flest lönd Evrópu, þar sem verðbólgan er hærri en hér, eru með lægri vexti. Stýrivextir Evrópska Seðlabankans eru aðeins 1,25% og virka þeir ólíkt í Frakklandi, þar sem er 6,2% verðbólga eða í Niðurlöndum þar sem verðbólgan er 17,1%.
Við getum stillt þessu tvennu saman og séð hversu neikvæðir raunvextir stýrivaxta seðlabankana eru í hverju landi:
![](https://samstodin.is/wp-content/uploads/2022/10/Screenshot-2022-10-20-at-23.50.50.png)
Þarna sést að íslensku stýrivextirnir eru aðeins lítillega neikvæðir á meðan þeir eru neikvæðir um 16% í Hollandi, svo nálægt land sé nefnt. Og miklu neikvæðari í Eystrasaltslöndunum sem tilheyra evrusvæðinu eða Tyrklandi, þar sem vextir voru ekki hækkaðir um daginn vegna aukinnar verðbólgu heldur lækkaðir.
Stýrivextir verja fjármagn fyrir verðbólgunni. Í flestum löndum Evrópu er það látið brenna upp í takt við minnkandi kaupmátt almennings vegna verðbólgunnar. En ekki hér.
Munurinn er líka sá að á Íslandi er lítið atvinnuleysi og mikill hagvöxtur, sem skýrist af endurreisn ferðaþjónustunnar eftir cóvid og háu verði á mörkuðum fyrir útflutning stóriðju og stórútgerðar. Í Evrópu er minni hagvöxtur og meira atvinnuleysi.
Samstöðin er umræðu- og fréttavettvangur sem studdur er af almenningi í gegnum Alþýðufélagið. Ef þér líkar efni Samstöðvarinnar getur þú eflt hana með því að gerast einskonar áskrifandi sem félagi í Alþýðufélaginu. Þú getur skráð þig hér: Skráning félaga