Kenna Ríkisútvarpinu um fall Fréttablaðsins

Útgáfu Fréttablaðsins hefur verið hætt og sjónvarpsstöðinni Hringrbaut lokað. Eigendurnir, sem eru að stærstu leyti Helgi Magn­ús­­­son­­­, hefur fært rekstur dv.is og annað smálegt inn í nýtt félag. Í yfirlýsingu útgefenda er stærð Ríkisútvarpsins á auglýsingamarkaði sögð meginástæðan rekstrarvanda fjölmiðla.

Fjölmiðlum hefur fækkað hratt undanfarið. Við sameiningu Stundarinnar og Kjarnans fækkaði um einn. Norðlenska sjónvarpsstöðin N4 gafst upp. Skessuhorn hætti að koma út á pappír. Fréttablaðið er hætt og Hringbraut. Þetta hefur allt gerst á þessu ári. Og enn eru níu mánuðir eftir af því.

Yfirlýsing útgefenda Fréttablaðsins er svohljóðandi:

„Á­stæður þess að rekstur Frétta­blaðsins gengur ekki upp eru marg­vís­legar. Að hluta til er um ó­heppni að ræða og að hluta er um að ræða ó­við­ráðan­lega þróun þar sem út­gáfa fjöl­miðla á pappír hefur látið hratt undan síga víða um heim, ekki síður en hér á landi. Staf­rænir fjöl­miðlar eru smám saman að taka yfir. Þá er rekstrar­um­hverfi einka­rekinna miðla á Ís­landi ó­boð­legt. Ekki er um annað að ræða en að horfast í augu við þessar stað­reyndir. Allir ráðnir starfs­menn Torgs fengu greidd laun í dag.

Veiru­vandinn sem herjaði á Ís­lendinga og heims­byggðina alla árin 2020 til 2022 kom mjög illa við rekstur Frétta­blaðsins og leiddi til tap­rekstrar. Aug­lýsingar drógust veru­lega saman þegar heilar at­vinnu­greinar og öflug fyrir­tæki drógu saman starf­semi sína eða jafn­vel lokuðu meðan fárið gekk yfir. Í far­aldrinum var tekinn upp stuðningur við einka­rekna miðla, sem var þakkar­vert en dugði stærstu miðlunum skammt. Í fram­haldi hafa stjórn­völd stutt fjár­hags­lega við starf­semi fjöl­miðlanna en það fram­lag hefur dregist saman og ekki náð að halda í við verð­lags­þróun. Mark­mið stjórn­valda með þessum stuðningi var að efla inn­lendan frétta­flutning og styðja og styrkja tungu­málið.

Stjórn­endur út­gáfunnar mátu það svo að um tíma­bundinn vanda væri að ræða sem þyrfti að komast í gegnum þar til eðli­legt á­stand kæmist á að nýju. Veiru­tíma­bilið reyndist hins vegar mun lengra en ætlað var og þegar því lauk í byrjun mars 2022, braust út stríð í Úkraínu sem hafði truflandi á­hrif víða um heim og leiddi til aukins kostnaðar tengdum mikil­vægum að­föngum.

Sam­hliða þessu varð æ ljósara að frídreifing Frétta­blaðsins inn á heimili væri of kostnaðar­söm og fengi ekki staðist til fram­búðar. Þess vegna var gerð sú til­raun að dreifa blaðinu á fjöl­farna staði, svo sem í stór­markaði, þjónustu­stöðvar olíu­fé­laga og verslana­mið­stöðvar, þar sem mikill fjöldi fólks á leið um. Þessi dreifing hefur tekist mjög vel en markaðurinn virðist ekki hafa haft næga trú á þessu fyrir­komu­lagi. Því verður ekki vikist undan því að láta staðar numið. Sam­hliða þessu verður út­sendingum sjón­varps­stöðvarinnar Hring­brautar hætt.

Við höfum á hinn bóginn fulla trú á rekstri DV.is og tengdra miðla, vef­miðlinum hring­braut.is, en starf­semi þessara miðla verður haldið á­fram af fullum krafti auk þess sem upp­lýsinga­miðlinum Iceland Magazine verður hleypt af stokkunum bráð­lega.

Frétta­blaðið hefur komið út sem frí­blað í nær 22 ár og verið mest lesna blaðið landsins allan tímann. Það hljóta því að teljast nokkur tíðindi þegar blaðið hverfur nú af ís­lenskum fjöl­miðla­markaði. Margir hafa reyndar spáð því um ára­bil að þessi rekstur myndi ekki ganga upp vegna þróunar í fjöl­miðlun þar sem vef­miðlar eru að taka yfir og eins vegna þess ill­víga rekstrar­um­hverfis sem einka­reknum fjöl­miðlum er búið á Ís­landi. Um ára­bil og reyndar í ára­tugi hafa stjórn­mála­menn og stjórn­mála­flokkar heitið því að færa fjöl­miðla­markaðinn yfir í sann­gjarnt og eðli­legt horf með því að taka Ríkis­út­varpið af aug­lýsinga­markaði eins og tíðkast í ná­granna­löndum og þykir sjálf­sagt fyrir­komu­lag. Öll slík fyrir­heit hafa verið svikin og ekkert bendir til að breyting verði á. Ríkis­út­varpið fær sex milljarða króna af skatt­peningum lands­manna í sinn hlut á hverju ári, auk þess sem honum líðst að soga til sín aug­lýsinga­fé í um­tals­verðum mæli í sam­keppni við einka­reknu miðlana.

Að auki hefur vaxandi hluti aug­lýsinga­fjár ratað til er­lendra sam­fé­lags­miðla og streymis­veitna án þess að þeir inn­heimti virðis­auka­skatt af þeirri starf­semi sinni eða standa skil á sköttum og gjöldum í ríkis­sjóð eins og keppi­nautum þeirra er skylt. Þetta skekkir sam­keppnis­stöðuna veru­lega án þess að stjórn­völd hafi séð á­stæður til að grípa inn í.

Vitan­lega er mjög dapur­leg niður­staða sem hér er kynnt. En stjórn­endur út­gáfunnar hafa sannar­lega leitað allra leiða til að finna henni við­unandi rekstrar­grund­völl til fram­tíðar, en án árangurs. Stjórn fé­lagsins harmar þessi mála­lok og þakkar þeim fjöl­mörgu starfs­mönnum sem lagt hafa dag við nótt að treysta stoðir rekstrarins undan­farið og óskar þeim vel­farnaðar.“

Myndin er af fyrsta og síðasta tölublaði Fréttablaðsins.

Við þurfum á þér að halda

Þú getur tekið þátt í að byggja upp öflugum fjölmiðli.

Samstöðin er í eigu lesenda, áhorfenda og áheyrenda. Með því að gerast áskrifandi getur þú orðið félagi í Alþýðufélaginu og þar með eigandi að Samstöðinni.

Áskrifendur borga fyrir það efni sem þeir nota en tryggja í leiðinni að aðrir geti notið þess. Þetta er því ekki eigingjörn áskrift heldur rausnarleg og samfélagslega ábyrg.

Samstöðin byrjaði sem umræðuþættir á Facebook en er nú orðinn að fréttavef, útvarps- og hlaðvarpsþáttum, skoðanapistlum og sjónvarpsdagskrá.

Við trúum að Samstöðin skipti máli fyrir samfélagið, að það sé þörf fyrir róttæka umræðu um málefni sem snerta fólk út frá sjónarhóli og hagsmunum almennings.

Ef þú ert sama sinnis skaltu endilega gerast áskrifandi að Samstöðinni og þar með einn af eigendum hennar.

Þitt framlag skiptir máli.

Ég vil styrkja Samstöðina arrow_forward

Rauða borðið
í beinni
Rauða borðið, 24. maí