Hjúkrunarfræðingar í Bretlandi eru í mikilli baráttu fyrir bættum starfsaðstæðum og kjörum. Þau eru að berjast gegn verðbólgu sem hefur saxað á raunvirði launa þeirra. Ríkisstjórnin hefur boðið þeim 5 prósent launahækkun frá apríl 2023 og eingreiðslu að lágmarki 280 þúsund krónur. Tilboðið gildir fyrir alla starfsmenn NHS (National Health Service), sem er ríkisrekinn heilbrigðisþjónusta í Bretlandi sem samsvarar Landspítalanum á Íslandi. Tilboðið gildir ekki fyrir læknana. RCN (Royal College of Nursing), sem er fagstéttarfélag hjúkrunarfræðinga í Bretlandi sem samsvarar Félags íslenskra hjúkrunarfræðinga (Fíh) á Íslandi, hafnaði tilboðinu og fór í verkfall. Ríkisstjórnin svaraði með því að beita lögfræðilegum aðgerðum gegn verkföllunum.

Verkalýðsfélag hjúkrunarfræðinga (RCN) hefur stytt verkfall sitt í Englandi um helming eftir að tapa máli fyrir héraðsdómi. Ríkisstjórnin hafði kært verkfallsboðum og fengið staðfestingu á að síðasti dagur verkfallsins væri ólöglegur. Verkfallið hefst klukkan 20:00 á sunnudaginn og endar klukkan 20:00 á mánudaginn. Upphaflega var ætlað að það endaði klukkan 20:00 á þriðjudaginn.

Talsmaður RCN sagði að þetta væri „myrkasti dagurinn“ í launadeilunni sem hefur staðið yfir frá haustinu. Hann sagði að ríkisstjórnin hefði notað „draugalega andstæðu verkalýðsfélaga“ til að „ofbeldisræna“ hjúkrunarfræðingum. Hann sagði að verkfallið væri síðasta úrræði eftir að viðræðum hefði verið slitið. RCN krefst 12,5 prósent launahækkunar til að bæta kjör sín og draga úr mönnunarvanda. Ríkisstjórnin hefur boðið um 5 prósent launahækkun, sem RCN telur ekki endurspegla verðbólgu eða álag í starfi þeirra.

Talsmaður lögfræðistofunnar sem fór með málið fyrir ríkisstjórnina sagði að ríkisstjórnin hefði því miður þurft að kæra málið til héraðsdóms. Hann sagði að verkfallslöggjöfin væri til til að vernda bæði starfsmenn og vinnuveitendur og tryggja löglegan grundvöll fyrir verkfall.

Talsmaður ríkissáttasemjarans sagði að hann væri „hér til að hjálpa aðilunum að finna sameiginlegan grundvöll og koma í veg fyrir óþarfa deilur“. Hann biður þá að leggja niður verkfalls- og afskiptahótanir og setjast aftur við borðið. Hann sagði að hann væri sannfærður um að það væri hægt að ná sáttasamningi ef báðir aðilar sýndu vilja til samstarfs.

Verkfall RCN mun hafa áhrif á bráðalækningar, krabbameinsmeðferðir, öndunarfærameðferðir og fleiri svið heilbrigðisþjónustu. Starfsmenn sjúkrabíla munu einnig fara í verkfall í Englandi og Wales.

Tímalína:

• 2020: Starfsfólk í RCN á Norður-Írlandi grípur til verkfalls í fyrsta sinn í sögu RCN til að krefjast launajafnréttis og starfsöryggi. RCN nær farsælli niðurstöðu með nýjum kjarasamningi og lofofði stjórnvalda til að takast á við mönnunarvanda.
  • Verkfallsdagar: 3 Verkfallstími alls: 36
  • Dagsetningar: 18. desember 2019, 8. janúar 2020, 10. janúar 2020
• 2022: Hjúkrunarfólk í RCN víðs vegar um Bretland kjósa um verkfall í fyrstu kjaradeilu um laun í sögu félagsins. RCN krefst 12,5% launahækkunar fyrir árin 2022-23 til að endurspegla gildi og ábyrgð starfa sinna.
• 2023: Hjúkrunarfólk í RCN sem vinnur eftir framkvæmdaáætlun um breytt samningaskilyrði á 12 stöðum í Englandi, Skotlandi og Wales verður í 48 klukkustunda verkfall frá kl. 20:00 þann 30. apríl til kl. 20:00 þann 2. maí 2023. RCN skipulagði einnig frekari verkföll 12. maí, 31. maí og 3. júní 2023.
  • Verkfallsdagar: 7
  • Verkfallstímar: 108
  • Dagsetningar: 30. apríl – 2. maí, 12. maí, 31. maí og 3 júní
• 2023: Bresk stjórnvöld höfða mál gegn hjúkrunarfólki í RCN til að takmarka lengd verkfallsins. Héraðsdómur úrskurðar að verkfalls dögum skuli fækka um helming.
• Samantekt: Félagsfólk í RCN hefur gripið til verkfalla alls 10 daga eða 144 klst frá árinu 2020.

Efnahags ástandið