Er æskilegt að raunstýrivextir séu jákvæðir?

Ásgeir Jónsson

Ragnar Þór Ingólfsson, formaður VR, sagði í gær á Facebook að óstjórn peningastefnu Ásgerirs Jónssonar seðlabankastjóra verði að linna. Annars er líklegt að illa fari.

„Hvernig stendur á því að blaðasnápar sérhagsmunamiðla og Seðlabankastjóri komist ítrekað upp með að halda því fram að ekki gangi að raunstýrivextir séu neikvæðir? Staðreyndin er sú að raunstýrivextir hafa verið meira og minna neikvæðir í samanburðarlöndum síðastliðin 10 ár. Þrátt fyrir að stýrivextir hafi hækkað mun minna í sömu löndum í álíka verðbólgu og á Íslandi þá gengur þessum löndum mun betur en okkur að lækka verðbólgu. Þessari óstjórn peningastefnu Seðlabankans verður að linna ef ekki á illa að fara,“ sagði Ragnar.

Er það sjálfgefið að raunstýrivextir eigi að vera jákvæðir? Það má stundum halda það þegar hlustað er á þjóðfélagsumræðuna. Hvert er raunvaxtastigið í Norður-Evrópu?

Hér skal gerð tilraun til að svara spurningunni. Það er ekki ein almenn skoðun að raunstýrivextir eigi að vera jákvæðir. Það fer eftir aðstæðum í efnahagnum og markmiðum peningastefnunnar. Sumir telja að jákvæðir raunstýrivextir séu nauðsynlegir til að stuðla að sparnaði, fjárfestingum og efnahagsvexti. Aðrir telja að neikvæðir raunstýrivextir séu réttlætanlegir til að örva neyslu, draga úr atvinnuleysi og koma í veg fyrir að almennt verðlag lækkar yfir tíma. Það er því ekki einfalt svar við þessari spurningu. Það fer eftir því hvaða hagsmuni og gildi maður leggur áherslu á.

Gögn sem Ragnar þór vísaði í:

LandRaunstýrivextir (%)
Svíþjóð-6.9
Bretland-5.3
Evrusvæðið-3.2
Noregur-3.3
Danmörk-3.8
Ísland-2.1

Við þurfum á þér að halda

Þú getur tekið þátt í að byggja upp öflugum fjölmiðli.

Samstöðin er í eigu lesenda, áhorfenda og áheyrenda. Með því að gerast áskrifandi getur þú orðið félagi í Alþýðufélaginu og þar með eigandi að Samstöðinni.

Áskrifendur borga fyrir það efni sem þeir nota en tryggja í leiðinni að aðrir geti notið þess. Þetta er því ekki eigingjörn áskrift heldur rausnarleg og samfélagslega ábyrg.

Samstöðin byrjaði sem umræðuþættir á Facebook en er nú orðinn að fréttavef, útvarps- og hlaðvarpsþáttum, skoðanapistlum og sjónvarpsdagskrá.

Við trúum að Samstöðin skipti máli fyrir samfélagið, að það sé þörf fyrir róttæka umræðu um málefni sem snerta fólk út frá sjónarhóli og hagsmunum almennings.

Ef þú ert sama sinnis skaltu endilega gerast áskrifandi að Samstöðinni og þar með einn af eigendum hennar.

Þitt framlag skiptir máli.

Ég vil styrkja Samstöðina arrow_forward

Rauða borðið
í beinni
Rauða borðið, 24. maí