Leigumarkaðurinn á Íslandi skapar og viðheldur fátækt á Íslandi. Staðan á húsnæðismarkaðnum er einn helsti áhrifaþáttur í fátækt fjölskyldna og einstaklinga hér á landi. Þetta kemur fram í nýrri skýrslu Samtak leigjenda á Íslandi, Staðreyndir um íslenskan leigumarkað.
Í skýrslunni segir að hlutfall leigjenda með íþyngjandi húsnæðiskostnað hafi verið um 27 prósent í árslok 2022. Árið 2016 var sama hlutfall einungis um 7 prósent. Í fyrra borguðu leigjendur að meðaltali um 44 prósent af ráðstöfunarfé í húsaleigu.
Einnig kemur fram í skýrslunni að Ísland stendur sig afar illa hvað þetta varðar í samanburði við önnur lönd. Hlutfall íþyngjandi húsnæðiskostnaðar leigjenda á Íslandi er það fimmta hæsta af aðildarríkjum OECD.
Vitnað er í skýrslu velferðavaktarinnar, en þar segir: „Það að búa í leiguhúsnæði felur í sér auknar líkur á því að búa við fjárhagsþrengingar sem og að vera undir lágtekjumörkum að teknu tilliti til húsnæðiskostnaðar… ..Ísland er meðal landa þar sem húsnæðiskostnaður hefur einna mest áhrif á tekjufátækt barna hvernig sem á það er litið.”
Enn fremur vitna Samtök leigjenda á Íslandi í Vilborgu Oddsdóttur, talsmann hjálparstofnunar kirkjunnar. Hún segir: „Íþyngjandi húsaleiga er eitt stærsta áhyggjuefni fólks sem býr við fátækt á Íslandi, hvort sem það leigir á almennum markaði eða hjá sveitarfélögum.”
