„Vandamálið er í stuttu máli að útlán bankanna eru að þenjast of mikið og of hratt út til rangra aðila. Síðasta árið hafa þau þanist út um 400 milljarða, þar af 220 til atvinnufyrirtækja. Þetta er of mikið og of hratt,“ skrifar Ólafur Margeirsson hagfræðingur á síðu sína á Patreon.
„Á sama tíma eru lánin ekki að fara í réttu hlutina, það þarf að beina þeim sérstaklega í hluti þar sem lánin eru nýtt til fjárfestingar sem ýtir undir framleiðslugetu hagkerfisins sem aftur dregur úr verðbólguþrýstingi,“ skrifar Ólafur.
Og segir að augljósasta dæmið séu byggingaverktakar sem hafa séð sín lán aukast um 58 milljarða síðasta árið sem sé rétt nóg til að lyfta þeim á svipað stig af útistandandi lánum og þeir voru með fyrir COVID.
„Munið að því meira sem byggingarverktakar fá lánað, því meira byggja þeir og því minni verður verðlagsþrýstingurinn á fasteignamarkaði,“ skrifar Ólafur. „Samdrátturinn í lánum til byggingarverktaka hefði aldrei átt að gerast og það var m.a. vegna hans, sem og gríðarlegra lánveitinga bankanna til heimila, sem bjó til skortinn á fasteignum í dag. Og þessi skortur á fasteignum er enn að þrýsta verðlagi upp á við.
Útlán banka skipta nefnilega máli, ekki bara hversu mikil þau eru heldur einnig í hvað þau fara. Það er svo rannsóknarverkefni út af fyrir sig hvers vegna vaxtahækkanir Seðlabankans eru ekki að draga úr þessari lánaútþenslu.“
Ólafur ræddi áhrif útlána bankanna á verðbólgu við Rauða borðið fyrir skömmu:
