Gengi krónunnar hefur ekki gefið eftir á þessu ári, er á svipuðum slóðum í dag og var í upphafi liðins árs. En þegar horft er yfir til lengri tíma, frá því að núverandi ríkisstjórn var mynduð 30. nóvember 2017, þá hefur krónan fallið að meðaltali um rúm 25% en auðvitað ólíkt gagnvart einstökum gjaldmiðlum. Mest er fallið gagnvart svissneskum franka, 54%. Fallið gagnvart dollar er tæp 33%, tæp 25% gagnvart breska pundinu, um 23% gagnvart evrunni og kínversku júan, rúm 7% gagnvart norsku krónunni og um 5% gagnvart japanska jeninu.

Fall krónunnar hefur þau áhrif að hagur útflutningsgreina batnar. Þau áhrif má sjá á stórbættum hag útgerðar og stóriðju, en þar hefur cóvid-faraldurinn og stríðið í Úkraínu líka hækkað heimsmarkaðsverð á matvöru og hráefnum. En fall krónunnar hefur líka bætt hag annarra útflutningsgreina, ferðaþjónustunnar og tæknifyrirtækja sem selja vöru sína og þjónustu erlendis. Og fyrirtæki sem eru í samkeppni við innflutning á innanlandsmarkaði standa betur, en gengissveiflur fyrri ára hafa að mestu þurrkað út þessa atvinnustarfsemi.

Hinum megin er svo áhrif gengisfallsins á kjör almennings. Lægra gengi hækkar verð á innflutningi. Þumalputtareglan segir að ef gengið fellur um 25% þá hækki verðbólgan um 10% og kaupmáttur almennings versnar sem því nemur.

Engar ytri ástæður eru fyrir þessu falli krónunnar. Verð á útflutingsafurðum Íslendinga er mun hærra í dag en var 2017 og ferðamenn koma til landsins með enn meiri gjaldeyri. Gengið fellur vegna innlendra efnahagsstjórnar, annars vegar meiri verðbólgu hér en annars staðar (sem gengissigið ýtir aftur undir) og hins vegar sú staðreynd að stjórnvöld, ríkisstjórn og Seðlabanki, eru sátt við þessa stöðu.

Gengið sýnir því í reynd gríðarlegan flutning á fé frá almenningi til útflutningsfyrirtækjanna á líftíma ríkisstjórnarinnar. Fyrirtækin selja vöru sínar og fá fleiri krónur fyrir gjaldmiðilinn til að borga launa sem hafa hækkað mun minna. Eftir situr launafólkið og fer með vissulega nokkuð fleiri krónur til að kaupa vörur sem kosta miklu fleiri krónur. Þetta er tilfærsla á tíma ríkisstjórnarinnar upp á hundruð milljarða króna.

Hér má sjá breytingar á gengi krónunnar gagnvart ýmsum gjaldmiðlum í tíð núverandi ríkisstjórnar.